Trang chủ » Tin tức » Kiến Thức Quạt Công Nghiệp » Phản Biện Kỹ Thuật Về “Quạt Hút Chịu Nhiệt” – Đừng Nhầm Lẫn Khả Năng Với Kỳ Vọng

Phản Biện Kỹ Thuật Về “Quạt Hút Chịu Nhiệt” – Đừng Nhầm Lẫn Khả Năng Với Kỳ Vọng

13 Views

Hiện nay, nhiều bài viết quảng cáo sử dụng cụm từ “quạt hút chịu nhiệt 150–1000°C, thậm chí 1200°C” như một cam kết về khả năng vận hành. Tuy nhiên, nhìn từ góc độ kỹ thuật, cách mô tả này rất dễ gây hiểu lầm, tiềm ẩn rủi ro khi lựa chọn thiết bị không phù hợp với điều kiện thực tế.

1. Giới hạn nhiệt độ vận hành thực tế

Khẳng định quạt có thể “vận hành liên tục ở 1000–1200°C” mà không nêu rõ điều kiện kỹ thuật đi kèm là sai lệch. Trên thực tế:

  • Quạt công nghiệp phổ biến chỉ chịu 150–300°C với vật liệu thép tấm tiêu chuẩn hoặc thép mạ kẽm.
  • Quạt sử dụng vật liệu chế tạo như inox 310S, SS321 hoặc thép hợp kim crôm-niken, kết hợp cách ly động cơ, có thể đạt 400–600°C.
  • Nhiệt độ >800°C chỉ tồn tại ở đầu nguồn nhiệt, cần giải pháp trao đổi nhiệt sơ bộ, hoặc bố trí quạt gián tiếp (motor đặt ngoài vùng nhiệt).
Tình trạng cánh quạt bị biến dạng do nhiệt

Nếu hút trực tiếp luồng khí 1000–1200°C mà không qua xử lý nhiệt, cánh quạt có thể biến dạng, bạc đạn hỏng, motor cháy hoặc thậm chí gây cháy nổ nếu vật liệu không đảm bảo.

2. Sai lầm về inox 304 “chịu 800°C”

Nhiều người hiểu nhầm inox 304 có thể chịu nhiệt 800°C. Thực tế:

  • Inox 304 bắt đầu giảm cơ tính rõ rệt từ 425°C.

Bảng sau đây tổng hợp nhanh giới hạn nhiệt độ và đặc tính của các vật liệu chế tạo quạt công nghiệp để bạn dễ hình dung:

Vật liệuGiới hạn nhiệt độ khuyến cáoƯu điểmNhược điểm / Cảnh báoỨng dụng phù hợp
Thép cacbon (Q235 / SS400)150–250°CGiá rẻ, dễ gia côngBiến dạng nhanh nếu nhiệt cao liên tụcQuạt thông gió, hút khói nhẹ
Inox 304tối đa 425°C (không khuyến cáo >550°C)Dễ gia công, vệ sinhGiảm cơ tính >425°C, giòn hóa nếu trên 550°CQuạt ngành thực phẩm, môi trường sạch
Inox 310S / SS321600–800°CChống oxi hóa tốtGiá cao hơn, cần kiểm tra mối hànQuạt hút khí nóng, lò sấy, lò nung
Thép hợp kim crôm-niken800–950°CKhả năng chịu nhiệt rất caoYêu cầu cách ly động cơ, giá caoQuạt gián tiếp, cấp khí lò công nghiệp
Sơn tĩnh điện180–200°C (silicone đến 300°C)Thẩm mỹ, chống ăn mònPhân hủy trên 300°CQuạt nhiệt độ trung bình

Lưu ý: Nhiệt độ đầu nguồn có thể đạt 1000–1200°C nhưng bắt buộc có trao đổi nhiệt sơ bộ, không hút trực tiếp để tránh nguy hiểm. bắt đầu giảm cơ tính rõ rệt từ 425°C.

  • Không khuyến cáo dùng trên 550°C lâu dài vì nguy cơ giòn hóa do cacbit.

Gán mác “chịu 800°C” cho inox 304 là không có cơ sở và dễ gây lựa chọn sai vật liệu.

Giới hạn bền của Inox 304 giảm theo sự tăng của nhiệt độ

3. Sơn tĩnh điện và giới hạn chịu nhiệt

Sơn tĩnh điện phổ biến có khả năng chịu nhiệt tối đa khoảng 180–200°C, một số loại đặc biệt đạt 250°C. Với nhiệt độ trên 300°C, nên dùng sơn chịu nhiệt gốc silicone hoặc phủ oxit kim loại, hoặc dùng vật liệu thô (inox/thép chịu nhiệt) không sơn. Sơn tĩnh điện ở môi trường 600–1000°C chắc chắn sẽ phân hủy, bong tróc.

4. Phân biệt “quạt hút chịu nhiệt” và “quạt hút khói PCCC”

Cần tách bạch rõ hai khái niệm:

  • Quạt hút chịu nhiệt: sử dụng trong nhà máy, hút khí nóng, khói, bụi, nhiệt độ thường 200–400°C.
  • Quạt hút khói PCCC (Fire Rated Fan): theo EN 12101-3, chịu được 300–400°C trong 2 giờ, có chứng nhận F300/F400, dùng cho tòa nhà cao tầng, tầng hầm.
  • Không thể dùng một loại quạt cho cả hai mục đích mà thiếu kiểm tra, thử nghiệm đặc thù.
Quạt hướng trục hút khói phòng cháy tầng hầm tòa nhà
Quạt hướng trục hút khói PCCC tầng hầm

5. Động cơ có tản nhiệt nước – bất cập

Dù về lý thuyết, motor có thể gắn tản nhiệt nước, nhưng phương án này đắt đỏ, rủi ro rò rỉ, bảo trì khó và hiếm thấy trong thực tế ngành quạt công nghiệp. Giải pháp khả thi hơn là:

  • Truyền động gián tiếp hoặc trục nối dài, đưa motor ra khỏi vùng khí nóng
  • Sử dụng motor F-class với cách điện cao cấp, kết hợp quạt làm mát phụ.

6. “Quạt cho mọi ngành” – thông điệp sai kỹ thuật

Thực tế, từng ngành có yêu cầu rất riêng:

  • Luyện kim, đúc: cần quạt chịu bụi, quạt chịu nhiệt cao, kết cấu bền.
  • Nhà máy hóa chất, sơn: cần quạt chống ăn mòn, chống cháy nổ.
  • Ngành thực phẩm: yêu cầu vật liệu an toàn vệ sinh như inox 304/316.
  • PCCC: phải có kiểm định F300/F400.

Không một mẫu quạt tiêu chuẩn nào có thể đáp ứng tất cả ứng dụng này nếu không thiết kế riêng và kiểm nghiệm kỹ lưỡng.

Mỗi ngành cần loại quạt thiết kế riêng, đáp ứng điều kiện làm việc và tiêu chuẩn kỹ thuật đặc thù
Mỗi ngành cần loại quạt thiết kế riêng, đáp ứng điều kiện làm việc và tiêu chuẩn kỹ thuật đặc thù

Kết luận

Quảng bá sai về khả năng chịu nhiệt, vật liệu, hiệu suất quạt không chỉ gây nhầm lẫn mà còn tiềm ẩn rủi ro an toàn, thiệt hại tài chính và kỹ thuật. Khuyến nghị:

  • Luôn yêu cầu hồ sơ kỹ thuật, bản vẽ, tiêu chuẩn thử nghiệm.
  • Với ứng dụng nhiệt độ cao, cần có tính toán CFD, chứng chỉ kiểm định F300/F400 nếu phục vụ PCCC.
  • Chú trọng khâu thiết kế cách ly nhiệt, làm mát, truyền động và bảo dưỡng định kỳ để đảm bảo vận hành an toàn, hiệu quả.


Liên hệ ngay với TOMECO để được tư vấn giải pháp tối ưu, phù hợp đặc thù vận hành của từng nhà máy:

📧 Email: toancau@tomeco.vn
👉 Gọi ngay 091 7704186  hoặc đăng ký tại đây để được kỹ sư TOMECO hỗ trợ 24/7.
🌐 Website: www.tomeco.vn

📢 Facebook: https://www.facebook.com/tomeco.vietnam

🎬 Youtube: https://www.youtube.com/@quatcongnghieptomeco2331

📣 LinkedIn: https://www.linkedin.com/company/tomeco-mechanic-electrical-join-stock-company

0917.704.186